Gastblog CJIB-directeur Simon Sibma: Eenvoud

Het lijkt alsof we als overheid steeds meer moeite moeten doen om op een eenvoudige manier onze uitvoering uit te leggen aan de samenleving. Ligt dat nou aan de complexe samenleving of aan de complexe uitvoering? Zou eenvoud niet het nieuwe, leidende principe moeten worden in de uitvoering?

Gastblog CJIB-directeur Simon Sibma: Eenvoud

Je zou denken dat eenvoud een uitgangspunt is dat de overheid aanspreekt. Juist omdat eenvoud ervoor kan zorgen dat de boodschap van de overheid aan burgers beter overkomt. Maar het lijkt wel alsof de wereld om mij heen juist ingewikkelder wordt en ik meer mijn best moet doen om het te begrijpen.

In mijn werk bij het Centraal Justitieel Incassobureau en het ministerie van Justitie en Veiligheid kom ik veel complexiteit tegen. Wetten, regels, beleid, voorschriften, kaders en IV architectuur kenmerken zich vaak door complexiteit. Het kost steeds meer moeite dat te vertalen in goede en begrijpelijke uitvoering. Waarbij meer specialisten nodig zijn. Dus goede tijden voor CIO offices en andersoortige adviseurs. En daar waar we steeds meer gaan samenwerken binnen de overheid kom ik dit in het kwadraat tegen. Het effect ervan is ook dat we moeite hebben om de uitvoering van de complexe regels begrijpelijk uit te leggen aan onze burgers. Onze digitale kanalen en contacten met burgers hebben beperkingen: zij lenen zich vooral voor eenvoudige en standaard interacties. Ik zie dat terug in de groei van de afdelingen die zich met de contacten met burgers en bedrijven bezig houden.

Het zorgt er tevens voor dat het moeilijker wordt ons werk eenvoudig te organiseren. Organisaties passen voortdurend hun interne organisatie aan en noemen dat organisch veranderen of opgavegericht werken. In de samenwerking met andere partijen ontstaan netwerken. Allemaal best ingewikkeld om in te werken, maar hiermee worden wel grote en ingrijpende reorganisaties voorkomen. En dit past beter in een tijd waarin de veranderingen steeds sneller gaan. Want met robuuste en beweeglijke organisatie inrichtingen houd je het tempo gemakkelijker bij. Medewerkers hierin meekrijgen is onze opgave: dat levert dynamiek op in organisaties. Maar het traditionele houvast van de personele regelgeving vermindert en dat levert onzekerheid op.

Ik probeer zelf ‘eenvoud’ als leidend principe te hanteren in mijn werk als bestuurder. Leidend bij de inrichting van de organisatie, leidend bij procesverbeteringen, leidend bij de interactie met burgers, leidend bij de interne communicatie met medewerkers, leidend bij de afspraken in samenwerking met andere organisaties. Dit is geen gemakkelijke opgave want als overheid laven we onszelf voortdurend aan verdergaande complexiteit.

Mijn overtuiging is dat vermindering en vereenvoudiging van regelgeving en beleid helpt. Ik wil zeker mijn best doen om aan burgers in eenvoudige bewoordingen uit te leggen hoe het huidige boetesysteem in elkaar zit. Maar als dat nauwelijks nodig is omdat iedereen het systeem snapt, zou dat veel beter zijn. En goedkoper. Ik denk dat eenvoud hiermee ook een bijdrage levert aan een betrouwbare overheid.

Genoeg redenen om te pleiten voor een toets op de uitvoerbaarheid van alle nieuwe wetten en beleid gebaseerd op het principe eenvoud. Het zou mooi zijn als daarbij de samenleving (via burgerpanels of consumentenorganisaties) wordt betrokken. Dat zou onze uitvoering gemakkelijker, goedkoper, begrijpelijker en betrouwbaarder maken. Omdat de samenleving al ingewikkeld genoeg is, is het mijn drijfveer als bestuurder om een bijdrage te leveren aan een ‘eenvoudig goede’ overheid.

Op onze themapagina verandermanagement leest u meer over de ontwikkeling van publieke organisaties.

Nieuwsbrief

Niets missen op het gebied van publieke vernieuwing? Iedere week stellen wij met veel aandacht een nieuwsbrief samen over een thema. Vink aan waarover u de nieuwsbrief wilt ontvangen.

Onze nieuwsitems zijn kort en zonder PR-praat. Wij respecteren uw privacy.