Waarom kiezen als het samen kan?

Deze tijd van verkiezingsbeloftes en de kiezer die buitenspel staat, vraagt om een nieuw scenario voor burgerschap en democratie. Want waarom kiezen als het samen kan?

Waarom kiezen als het samen kan?

Zo.. op 15 maart brengen we onze stem uit en dan kunnen wij weer achterover leunen. Daarna zullen wij klagen. Over partijen die hun woord niet houden. Over leiders die als een blad aan een boom omslaan in de coalitiebesprekingen. Over beloftes die zij niet waarmaken. We zullen zeggen dat ze maar wat doen zonder dat ze weten wat er precies leeft in de samenleving.

Zie hier de onuitgesproken verhouding tussen burger en politiek. We hebben de politiek nodig. Iemand moet het doen. Maar het lijkt wel of we haar vooral nodig hebben om de verantwoordelijkheid af te schuiven, om zelf comfortabel buitenspel te staan. Want ja, zelf kunnen we niet zoveel.

Een deel van het electoraat is het niet eens met deze ongeschreven regels en haakt af. We neigen ertoe dit deel van de bevolking als achterlijk te beschouwen: ze begrijpen gewoon niet hoe het werkt. Maar zijn dit niet juist burgers die zich oprecht betrokken voelen? Hun betrokkenheid komt voort uit gevoelens van twijfel of onrecht, uit ervaringen in de eigen leefomgeving en zorgen over het gezin, over behoud van inkomen. De betrokkenheid komt ook voort uit de wens om iets vast te houden, en uit ambities en hoop voor de toekomst. Het is de uiting van een zoektocht naar invloed. Ook al is hun mening niet even welgefundeerd, mensen die hun stem willen laten horen die buitenspel staan, dat klopt toch niet?

Kan het dan niet anders? Ja, je zou deze mensen ‘stemwijzer’ kunnen maken door hen te informeren over het belang van hun keuze. Maar moet je dat willen in een systeem waar de buitenspelval zo effectief is? Please.. doe het niet! Er is een andere weg. Een weg waarin ook zij de bal krijgen toegespeeld en meedoen met het spel. Een weg waarin ook zij verantwoordelijkheid krijgen en uitgedaagd worden om hun betrokkenheid om te zetten in handelen.

Hoe ziet dat er in praktijk uit? Het betekent dat politiek en bestuur niet voor mensen bepalen hoe het moet of wordt, maar dat zij de kaders bepalen waarbinnen mensen hier zelf invulling aan geven. Kennis, kunde en creativiteit van burgers, instellingen en ondernemers worden benut door hen na te laten denken over de maatschappelijke opgave die voorligt.

De Gemeente Rotterdam geeft burgers de ruimte om zelf over het budget in hun buurt te beschikken, en dat lukt. De Gemeente Heusden heeft een kern met inwoners die zelf beleid bepalen en beschikken over het geld om dat beleid uit te voeren (Buurt bestuurt) en de eerste tekenen wijzen erop dat ook dat gaat lukken. De Gemeente Zeist heeft een experimenteer en leerprogramma voor vernieuwing van de lokale democratie waarin initiatieven vorm krijgen. De Gemeente Nijkerk laat al haar prioriteiten bepalen door groepen burgers in het programma 'Samen aan zet'.

Lokaal is duidelijk een ontwikkeling zichtbaar en komt men steeds verder. Nationaal moet deze omslag nog worden gemaakt. Is dit een politieke mening? Nee. Het gedachtegoed loopt door alle partijen heen: de burger meer eigen verantwoordelijkheid geven, een overheid die daarin steun biedt, faciliteert en mogelijk maakt. Er is geen partij die het daar niet mee eens is.

Maar wat valt er dan nog te kiezen? Precies, de keuzes vallen weg! Ik kan u daarom als stemadvies slechts één ding meegeven: kijk naar de affiniteit die uw kandidaat met dit proces heeft. De politieke kleur maakt niet uit. Waarom kiezen als het samen kan? Kies voor degene die weet dat het samen kan.

Nieuwsbrief

Niets missen op het gebied van publieke vernieuwing? Iedere week stellen wij met veel aandacht een nieuwsbrief samen over een thema. Vink aan waarover u de nieuwsbrief wilt ontvangen.

Onze nieuwsitems zijn kort en zonder PR-praat. Wij respecteren uw privacy.