Waarom verhalen ons verder helpen

Wanneer medewerkers in een organisatie worden gedreven door een gedeelde missie en visie, dan voel je dat. Het hangt in de lucht. Je merkt dat mensen intuïtief begrijpen waar ze het voor doen, welke bijdrage zij leveren in het grotere geheel. Er is een verhaal dat inspireert, dat letterlijk leven inblaast. Wil een organisatie gezond blijven, dan moet je dit verhaal koesteren en zorgen dat alle afzonderlijke verhalen van de mensen binnen je organisatie er samenkomen. Maar waarom eigenlijk?

Waarom verhalen ons verder helpen
Blog
|

Tags

|

Soms bellen oud-studenten mij op voor loopbaanadvies. Wat mij opvalt, is dat deze eind-twintigers dan zeggen dat ze diep in hun hart vooral willen bijdragen aan iets zinvols. Het snelle goedbetaalde advocatenleven op de Zuidas heeft ze dat kennelijk niet gebracht. Ze willen in hun volgende baan werken bij een organisatie met een missie, die los staat van geld verdienen. Ze zeggen: “Ik wil iets bijdragen, in een team met leuke mensen, werken aan een gezamenlijk doel."

Publieke organisaties zoals de Nationale Politie of het Ministerie van Defensie spelen bij hun werving in op hun publieke opgave, ze laten met hun verhaal zien voor welke waarden en normen ze staan. Dat trekt aan. Maar als ik die oud-studenten vertel, hoe ongelofelijk mooi en belangwekkend het werk is dat die organisaties, maar ook gemeenten, ministeries en uitvoeringsorganisaties van de rijksoverheid verrichten, en welke maatschappelijke bijdrage die ambtenaren leveren, dan zie ik vaak de vertwijfeling in hun ogen. “Dat is toch echt saai werk bij zo’n overheidsorganisatie?” Dit zette me aan het denken. Het imago van de rijksoverheid is weliswaar aantrekkelijk, maar investeren overheden wel genoeg in hun échte verhaal? Vertellen zij op de juiste manier wat voor bijzonder werk ze voor Nederland verrichten?

Investeren in het verhaal waar je als organisatie binnen het grotere plaatje van Nederland mee bezig bent, welke publieke waarde je toevoegt als docent, loketambtenaar of beleidsmedewerker, loont. Niet alleen om goede mensen aan te trekken, maar ook om beter samen te werken naar een gedeelde stip op de horizon. En die horizon is bij publieke organisaties breed; zij maken zich hard voor een prettige buitenruimte in de stad, buigen zich over de zorg voor kwetsbare ouderen en zorgen voor educatie voor jong-volwassenen.

Maar hoe komt het dat een verhaal zo’n sterke invloed heeft op een organisatie? Een antwoord op die vraag komt wellicht uit onverwachte hoek: dit komt door het menselijk brein. Wij zijn verhalende dieren. In zijn boek 'Sapiens, een kleine geschiedenis van de mensheid' beschrijft Yuvak Noah Harari, hoogleraar geschiedenis aan de universiteit van Jeruzalem, hoe wij ons als homo sapiens hebben ontwikkeld. Ongeveer 70.000 jaar geleden voltrok zich een verandering in de biologie, die hij de ‘cognitieve revolutie’ noemt. In tegenstelling tot de andere mensapen bleek de sapiens-tak van de familie in staat tot verbeelding en verhalen.

Hier ligt de sleutel verborgen. De mens ging als enige species mythes en sagen vertellen. Hiermee ontstond een gedeelde manier van naar iets kijken. Verhalen zetten vreemden aan tot samenwerking, tot een gelijke manier van denken en een werkelijkheid waar je bij wilt horen (of juist niet). Het leidt tot trots en tot zingeving. Het meest tekenende voorbeeld vind ik dat van de schoonmaker die bij NASA werkte toen president Kennedy langs kwam (in 1961). Kennedy stelde zich voor aan de schoonmaker die de vloer aan het moppen was. Hij vroeg wat hij deed. De schoonmaker antwoordde; “I’m helping to put a man on the moon!”

Laten we daarom het publieke verhaal vertellen!

Nieuwsbrief

Niets missen op het gebied van publieke vernieuwing? Iedere week stellen wij met veel aandacht een nieuwsbrief samen over een thema. Vink aan waarover u de nieuwsbrief wilt ontvangen.

Onze nieuwsitems zijn kort en zonder PR-praat. Wij respecteren uw privacy.